گزارش شبهای بخارا: شب آنا داوتیان
عصر روز سهشنبه 25 اُم مهر، مرکز هنری نقش میزبان هفتصد و سومین شب بخارا با عنوان “شب آنا داوتیان” بود.این برنامه به مناسبت ترجمه نمایشنامه “یک کشتی پر از میخک برای هراند دینک”و چاپ آن از سوی نشر نریمان برگزار شد.سخنرانان این نشست خانم آنی هوسپیان مترجم اثر، آقایان سرگه بارسقیان و آرگیشتی توماسیان و علی دهباشی بودند.
در ابتدا، آقای دهباشی با تشکر از دست اندرکاران ترجمه و چاپ کتاب، اظهار کردند که با تلاش و پیگیریهای مترجم و نشر نریمان، چاپ و انتشار اثر بصورت همزمان در دو کشور ایران و ارمنستان میسر شده است.
خانم هوسپیان به معرفی نویسنده اثر خانم آنا داوتیان پرداختند. ایشان را نویسنده، مترجم و عکاس اهل ارمنستان معرفی کردند که در طول فعالیت حرفهایشان، برنده جشنوارههای متعددی از جمله جشنواره کتاب ایروان شدهاند. همچنین اشاره کردند که آنا داوتیان در حال حاضر در پروژه “ارمنستان در ساحل دریا” مشغول به عکاسی است. ایشان در ادامه از این نمایشنامه گفتند و به توضیح سبک روایی و محتوای کتاب پرداختند.
سرگه بارسقیان، روزنامهنگار و نویسندۀ معاصر، در ابتدا یاد و خاطرۀ کارگردان فقید داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر را گرامی داشتند. پس از آن به مسئلۀ نسلکشی ارامنه توسط دولت عثمانی در 1915 پرداختند و اشاره کردند که دولت ترکیه هنوز نسلکشی ارامنه در تاریخ ترکیه را نپذیرفته و نسلکشی در حافظۀ جمعی ارامنه باقی مانده است. این انکار گذشته، بحران حلنشدۀ ترکیه است.انکار و نپذیرفتن تاریخ آنچنان که رخ داده، تکرار فاجعه را ممکن خواهد کرد.
ترور هراند دینک، روزنامهنگار ارمنیتبار در استانبول، تکرار همان فاجعۀ نسلکشی است که در اثر عدم پاسخگویی و حل مسئلۀ تاریخی ارامنه در خاک ترکیه رخ داد.امروز حتی کسی که پیگیر مسئله نسلکشی است، در جامعه ترکیه توسط ملیگراهای افراطی تهدید جانی میشود.
اگرچه که بخشی از جامعۀ روشنفکری ترکیه در حوزههای ادبیات، سینما، شعر و روزنامهنگاری راه دیگری را در پیش گرفته و به بررسی تاریخ عثمانی و تاریخنگاری واقعبینانۀ وقایع جنگ جهانی اول میپردازد و این پروژه تلاشی است برای آگاهسازیِ ملت ترکیه در راستای شفافسازی واقعۀ نسلکشی که از سوی وجدان بیدار روشنفکران صورت میگیرد.
در ادامۀ نشست، آقای آرگشتی توماسیان در تایید صحبتهای آقای بارسقیان، به از بین بردن آثار و ابنیه تاریخی فرهنگی ارامنه در جنگ 44 روزه قرهباغ اشاره کردند. برای مثال کلیسای جامع شوشی که بعد از بمباران بخشهایی از گنبد و داخل آن صدمات سنگینی دیده است.
همچنین در ادامه نامه ارسالی نویسندۀ نمایشنامه خانم آنا داوتیان خوانده شد.نویسنده، نمایشنامه را ادای دین خود به جامعۀ ارامنه و هراند دینک دانست.